Soms dringen zich aan jou als fietser belangrijke vragen op. Is een eend dommer dan een kip? In de bergdorpen van Laos waar ik dagelijks door heen trok, lopen veel kippen en eenden aan de rand van de weg. Rand is eigenlijk nog te veel gezegd, want die is er niet. Het asfalt gaat geleidelijk over in zand en stof en als westerling vraag je je af of het stuk grond voor de huisjes nog openbare weg is.  Die weg is de N 13, de hoofdader van Vientiane naar Luang Prabang. Isuzu-vrachtwagens en pickups komen voorbij. De hanen, kippen en de vele kloeken met hun kuikens reageren snel op het naderende onheil en reppen zich naar de kant. Eenden daarentegen waggelen rustig verder hun ondergang tegemoet. Ze denken natuurlijk dat wat voorbij komt, drijft en och dat heeft zo’n vaart niet. Ze mogen de oplettende chauffeurs wel dankbaar zijn. Heeft een voorwiel de vlerken van een eend geschampt, dan nog kijkt die eend nog met een blik van volgens mij gebeurde er net wat.

 

In die dorpen net na Vientiane lopen veel koeien op de weg. Kleine kuddes soms. Op het heetst van de dag zoeken ze de schaduw onder de bomen, al blijft er wel eens een kalf midden op de weg. Die moet nog streetwise worden. De koe is een kostbaar bezit. In de arme dorpen loopt meer grut rond: honden, biggetjes, geiten, soms een kalkoen.

Het menselijke grut is het leukst. Kinderen die bij je komst al of niet in blote kont naar buiten rennen en je sabaidie toeroepen  en liefst nog even handjeklap willen doen. Dat lukt wel eens, maar als de weg net omhoog gaat niet. Die dorpjes zijn arm. Meer hutjes dan huizen. Ze staan heel dicht op elkaar en huiselijke conflicten zijn publiek. In het midden de dorpskraan, waar men zich baddert, de kleren wast en de plastic tankjes vult voor water in huis. Soms zie je kleine kinderen al met water zeulen.

In de vroege ochtend staan pubermeisjes  aan de straat hun haar te kammen en ze lachen je steels toe. Door de droogte is er altijd stof. Waar het verkeer druk is, hangt er een stofnevel boven de weg die je op vijfhonderd meter ziet, terwijl je er feitelijk in zit.

Ik schrijf u nu vanuit Luang Prabang en om er toe komen heb ik na Vientiane bijna 400 km gefietst. Die route krijg je niet cadeau. Er moet gewerkt worden op de laagste versnelling en als je even stopt sta je gewoon te druipen van het zweet. Er was een dag met bijna 100% luchtvochtigheid en wat nat wordt, blijft nat. En dat terwijl het “droog” is. Mijn langste klim was naar het dorp Phoukoun: 24 km. Maar na het zuur komt het zoet: lange afdalingen waarbij je pauzes maakt om de handen door het geknijp van de remmen te ontspannen, wat te drinken en van de uitzichten te genieten. Het bergland is bijzonder mooi.

Toch zijn er steeds meer kale, ontboste delen. De bossen op de hellingen zijn niet met die woudreuzen die we kennen van de klassieke jungle op foto’s en films. Een van de redenen om een helling kaal te maken, is de poging om er een bananenakker te beginnen. Wat ik zo om me heen zie, belooft niet veel goeds. De bananenbomen zien er vaak verpieterd uit en ik vrees dat hevige regens het risico hebben van bodemerosies.

De schrijver Bob den Uyl (ver familie van) had eens aan zijn broer gevraagd die in Indonesië was geweest: hoe is het met het plaveisel van de wegen daar? Dat vond die broer maar een rare vraag. Maar Den Uyl maakt ook fietsreizen en dan wil je wel weten hoe de wegen zijn bestraat. De weg van Vientiane van Vang Vieng is verbeterd. Ongeveer een derde is op nieuw geteerd, er zijn bochten overzichtelijker gemaakt en nieuwe borden geplaatst. Ook in het Engels. “Becareful of accidents”… Na Vang Vieng is de verbetering van de weg wat magertjes. De nieuw geteerde stukken hebben grof grind dat nog lang niet is glad gereden en dat hobbelt behoorlijk. Dus als het verkeer het toelaat vermijd je dat. De oude stukken rijden vlot en soepel.Veel grind is naar de kant gereden en daar fiets ik dan als ik moet uitwijken voor verkeer dat me wil inhalen. Dat rijdt niet prettig en concentratie is vereist. Bovendien weet je dat een valpartij  uiterst pijnlijk is.

 

Phoukoun is het bergdorpje dat ik na 24 km klimmen bereikte. Het is een driesprong met huizen. Bij mijn aankomst stonden er wat westerlingen verveeld voor zich uit te kijken. Hun bus uit Luang Prabang die ze naar Vientiane moest brengen had pech.  Aan de achterkant stonden de kleppen open en op de grond werden motordelen bewerkt op een manier die niet veel hoop gaf.

Bij het invallen van de duisternis stond de bus nog steeds waar hij stond. De zijwand was op vele plaatsen beschadigd. De bus was een tweede of derde hands geval uit China. De chauffeur en zijn hulpje spraken alleen maar Lao en de passagiers moesten maar uit de gebeurtenissen opmaken wat er aan de hand was. Van een technische back up laat staan van een reservebus was geen sprake. De passagiers waren overgeleverd aan de cowboys  van het Laotiaanse toerisme. Je opent een reisbureautje, chartert een bus en karren met die hap. Een van de passagiers was Giorgio Calaresu uit Milaan. Hij liet zijn rugzak uit het bagageruim halen en reserveerde een kamer in een guest house. Hij zou wel zien hoe hij naar Vientiane zou komen. We hebben samen bij een Chinees gegeten en onze reiservaringen gedeeld. Ik had aangenaam gezelschap. De volgende morgen heb ik hem uitgezwaaid. Hij zat in de bak van een pickup en wist niet hoever hij kon meerijden. Maar terwijl de kilometers traag onder mijn fietswielen voorbij gingen, vroeg ik me af of de voortzetting van Calaresu’s reis niet wezenlijker reizen is dan  met een gelikte busreis dichtgetimmerd met de garanties van de ANVR.

Ben ik hier nu de malloot van de weg? Misschien. De Laotiaan heeft een brommer. Toch ben ik twee Australiërs tegengekomen die reizen als ik en een jonge man uit Stuttgart. De Laotiaan heeft de gewoonte om aangekomen op de top van een bergpas zijn motor uit te zetten. Als ik dat hoor weet ik dat voor mij de klim bijna voorbij is. Soms ben je slachtoffer van je eigen illusies: na de volgende bocht is het geklim eindelijk voorbij… Heeft een Hollander diep down niet de verwachting dat na elke lange helling de definitieve vlakte begint?

Luang Prabang, Laos, 27 mei 2016

Na acht dagen fietsen ben ik in Vientiane aangekomen, de hoofdstad van Laos. Tijd voor een korte terugblik. Ik legde gemiddeld 80 km per dag af en met twee dagen van 125 km had ik mijn achterstand in de planning weggewerkt. De temperatuur werd geleidelijk wat draaglijker, maar er is ook gewenning. Een hevige onweersbui bracht enige verlichting. Na het oversteken van Mekong kan ik weer rechts rijden. Niet dat het veel uitmaakt, maar vanwege de dieper liggende reflexen is het wel prettiger.

Thailand heeft een goed hoofdwegennet, maar die twee lange fietsdagen waren wel wat saai. Als je een bebouwde kom nadert heb je al gauw allerlei eethuisjes aan de weg. Die zijn makkelijk en gezond. Je kunt zelf de ingrediënten aanwijzen die je wenst en terwijl jij je bier drinkt met ijsklonten en een rietje hoor je het geklop op het hakbord gevolgd door het gekletter in een wok. Het verse eten behoedt je voor diarree, terwijl de kruiden ervoor zorgen dat er zich geen verstoppingen voordoen.

In mijn hotel hier in Vientiane las ik weer de mededeling dat gebruikt toiletpapier niet in de wc-pot mag maar in een mand naast de wc. Dit om verstoppingen te voorkomen. Asian way of life. En die was er ook met de jonge moeder langs de weg naar de grensplaats Nong Kai.

Ze zit met een peuter en een baby de hele dag aan de weg om een soort kokosnoten te verkopen.. Toen ik bij haar zat op een bamboestok begon het te regenen. De peuter moest uit de hangmat omdat de golfplaat boven haar lekte en moeder vond het veiliger om onder het gekletter de baby op de arm te nemen. Ze glimlachte verlegen naar me, maar dit leven is geen pretje. Ik zag geen auto’s stoppen en regen is slecht voor de klandizie. Ik trok mijn regenjackje aan en gaf haar wat schuilgeld. Verderop waren ook kramen met kokosnoten.

De naam Vientiane is de Franse vorm van het Laotiaanse Vieng Chan (stad van sandelhout). Er zijn hier nog andere sporen uit de Franse tijd in wat toen heette Indo-China. Je kunt er baguettes krijgen, straten heten rue of avenue en de s van Laos hebben de Fransozen er ook bijgezet, omdat ze gingen heersen over drie koninkrijkjes hier. Een belangrijk symbolisch gebouw is de poort van de overwinning in het centrum. Er wordt beweerd dat het moet doen denken aan de Parijse Arc de Triomph. Als je de trappen opgaat om boven over de stad uit te kijken zie je al gauw hoe smerig en verwaarloosd het binnen is. Een bord onder de poort meldt dat het bouwsel uit 1962 is en dat door de “turbulent history” het niet voltooid is. Dat excuus gaat nog wel een eeuw mee.

Vandaag heb ik de COPE bezocht, nauwelijks een kilometer van mijn hotel. Daar maakte ik kennis met “bombies”, babybommen. Een woord dat lieflijk klinkt, maar zo’n bomby, kleiner dan een tennisbal, rukt wel armen en benen af. Tussen 1964 en 1973 zijn er op Laos meer dan 280 miljoen explosieven door de Amerikanen uitgestrooid en ook nog vaak ’s nachts. In het zuiden van Laos ging het erom de Ho Chi Min-trail te bestoken. Wij weten dat het niet heeft geholpen. Van al die bommen, granaten, mortieren bleven er 78 miljoen onontploft en je ziet de tragiek al aankomen. Een moeder verliest in het rijstveld een been, kinderen zien speelgoed in al die gaven uit de lucht. Een vierjarig jongetje Hamm raakte zwaar gewond en werd naar het ziekenhuis gebracht. Gebrek aan middelen (bloed, zuurstof) zorgde ervoor dat hij onverrichterzake naar huis werd gejakkerd. De tuctuc-man wilde voorkomen dat een kind in zijn karretje stierf. Dat deed Hamm dus thuis.

De COPE heeft vele Laotianen geholpen met kunstledematen, steun en begeleiding. Ook verkeersslachtoffers en lepralijder hebben van de kennis en ervaring van de COPE gebruik kunnen maken. Bij het kijken naar een documentaire voelde ik me wel wat ongemakkelijk. De Weterse technologische superioriteit laat ook zien dat we superieur zijn in brengen van leed. Dan komen allerlei vragen in je op. Tegenover het concrete leed van een meisje dat een oog en een arm verloor en wat haar hele leven verder bepaalde staan vragen naar verantwoordelijkheid en schuld. De weg van verklaringen en uitvluchten is breder dan de startbaan vanwaar een B 52 opsteeg. Zakelijk gezien is de kluwen van beslissingen en schuldvragen moeilijk zo niet onmogelijk te ontwarren.

’s Middags heb ik nog wat gefietst langs de Mekong waaraan de stad ligt. De flauwe bocht die de rivier maakt kun je 10 tot 15 km overzien. Het water is ondiep en op vele stukken niet meer dan kniehoogte. De enige scheepjes zijn een soort lange kano’s met een long tail-motor. Aan de overkant ligt Thailand dat kan zien dat Laos met zijn bouwkranen laat zien dat toerisme goed is voor de economie.

Vientiane, Laos,  20 mei 2016

Een jongen komt thuis van school. “En hoe was het vandaag?” vraagt moeder. “Gewoon” en zoonlief zit al gauw te rommelen in zijn legodoos. De ervaren moeder zal weten hoe gewoon het “gewoon” was.

En Postema, hoe is het fietsen daar in Thailand? Nou, gewoon… Ik trap over lange wegen die voeren door licht

golvend land met kale akkers, door provincieplaatsen met  kraampjes aan de weg, pompstations en autodealers. Soms schrik ik op van wat honden die ineens op je afstuiven, maar als die zijn uitgeblaft en je nakijken, is alles weer gewoon. Minder gewoon blijft de hitte, waar ik nog even over moet zeuren. Die heeft mijn dagelijks etappe-gemiddelde gedrukt. Op de derde trapdag legde ik maar 42 km af. Ik voelde me moe en suffig en ik ken de voortekenen van een heat stroke die ik ooit in de VS opliep. Het was nu bij een naamloos dorp aan een kruispunt. De temperatuur was 40 graden. De luchtvochtigheid  tegen 60%. Bij een eet- en drinkgelegenheid gevraagd of er ook een hotel nabij was. Nee. Even later komt iemand met foto’s van hotelkamers. Of ik ook een “apartment” wilde. Het was hun eigen business nog geen honderd meter achter hun zaak! De volgende dag was nog een graadje erger. Er moesten ook flinke hellingen worden genomen. De namiddag bracht onweer, zo hevig dat ik afzag van de boeddhadouche en schuil zocht tegen de harde zijwaartse windstoten. Dat helse onweer bracht de dag daarop verlichting. Ik legde 107 km af en genoot onderweg van de geuren, de vogels en kwaakconcerten uit de poelen.

Ik fietste weer zoals ik het me had voorgesteld. Vaak kon ik rijden in de schaduw van bomen en zelfs was er af en toe een weggetje door de akkers dat me doet denken aan Saïdjah en Adinda.

Dankbaar maak ik dagelijks gebruik van de bushaltehuisjes waar ik de benen strek en liefst ook even in slaap val.

Ik fietste ook een tijdje door elektronische akkers. Enorme velden met zonnepanelen. Elk perceel had een toerit met muren en een toegang door hekken gesloten. Daarachter weer een huisje voor de bewaking waarvoor een hond op het beton zich ligt te vervelen. Ik denk dat baasje zich veel meer verveelt. Hij heeft een tv-tje, een radio en zijn smart phone is met zijn hand vergroeid. Bij een van die toegangspoorten stond het hek half open. Toen ik even stopte, haastte de portier zich naar het hek om het te sluiten. Wat denkt zo’n man van je? Dat ik een stelletje van die panelen ga omkieperen als een doorgedraaide milieu-activist?

Er zijn dorpen waar uitbarstingen zijn van aanhankelijkheid aan de koning. Allerlei vlaggen langs de weg, erebogen, foto’s van koning en zijn familie. Het ziet er feestelijk uit. Elke dag koningsdag. In alle gelegenheden waar ik eet en drink hangen portretten van de koning. Vooral op de kalenders ziet hij er jong uit. In de beeldvorming blijft het staatshoofd dus jonger dan hij is. Zijn verering is trouwens een grondwettelijke verplichting van het volk. Maar mijn sympathie heeft hij, want straffen wegens belediging van de vorst heeft hij zelf ongedaan gemaakt. Het zijn natuurlijk anderen in de staatsmacht die belang hebben bij dat straffen en ervoor zorgen dat ook grappen over des konings hond niet door de beugel kunnen.

Vaak zwaaien mensen naar me, steken hun duim op of roepen me waarderend toe. Waar ik vandaan kom? Holland? “I have a friend in Holland. Give me your phone number and e-mailaddress”, zei een vrouw van een winkeltje. Ik zie de mails al komen. Eerst prijst ze me de hemel in en dan moet ik suikeroom spelen. Daar beginnen we niet aan…

De kamer die ik hier in Chaiyaphum betrokken heb, heeft vele spiegels. Daar houden ze hier blijkbaar van.  Ik zie mezelf dus in veelvoud en soms meen ik in mijn ooghoek een vreemde te zien en dat ben dan toch zelf. Een neurotiserende kamer. Ook boven het bed hangt een grote spiegel. Is die bedoeld als miroir erotique? Daarvan hebben we een beroemd voorbeeld uit Basic Instinct van Paul Verhoeven waarin Michael Douglas en Sharon Stone hun best doen.

Hier in Chaiyaphum heb ik wat rond gefietst. Het is een banale provincieplaats. In het district zijn nog wat bezienswaardigheden, maar ik ga me niet in het zweet fietsen voor wat rare rotsblokken, een waterval en wat weefgetouwen die ik op internet zag.

Naschrift. Toen ik Ayutthaya naar het Baan Hollanda fietste, bekroop me het bruine vermoeden dat het daar vanwege de maandag gesloten kon zijn. Inderdaad, ook de dinsdag. Daarom toch nog maar een foto van de oorspronkelijke plaats waar het VOC-huis heeft gestaan. Rechts achter de huidige  scheepswerf.

• 

Chaiyaphum, Thailand, 15 mei 2016

 

Voor mijn vertrek uit Bangkok heb ik me twee Boeddhistische wijsheden eigen genaakt. In mijn hotelkamer stond niet de Amerikaanse bijbel  van de Gideons, maar The Teaching of Buddha, een Japanse uitgave. De eerste wijsheid. Als een man een lange reis moet maken, zorgt hij goed voor zijn paard. Dat paard is nu mijn fiets, waarvan de ketting zacht moet snorren en de banden genoeg lucht krijgen.  De aanloop voor de tweede. In Bangkok is een fietsreisbureau van de Nederlander Co van Kessel (overleden 2012) dat mooie fietstochten in en buiten Bangkok organiseert en begeleidt. Met vijf andere Nederlanders maakte ik de Co All Day tocht. Onze leidster was Teng Mo, wat “watermeloen” betekent. Dat is in dit hete land nog zo gek niet. Voor het gemak noemde ze zich voor ons Tammy. Men was de man die voor onze veiligheid zorgde en telkens achteraan reed. Hij zag het Vietnamese stickertje op mijn achterspatbord en hij bleek uit Hanoi  te komen, de stad die ook op mijn route ligt. Het keerpunt van de tocht was een klooster aan de oostkant van de stad. In een glimmende zaal stonden tientallen vergulde Boeddhabeelden opgesteld. Boeddha knipt zijn haar, Boeddha verwelkomt iemand, Boeddha roept een hotemetoot aan met een geheimzinnige Sanskriet naam. Je zou zeggen dat-ie het druk heeft, maar wat hij doet doen wij ook. Maar hij bad ook voor regen en verdraaid naast hem zag hij zichzelf een “shower in the rain”nemen. Terwille van zijn waardigheid had hij zijn jas maar aangehouden. Ik heb me voorgenomen bij een onweersbui hier niet de regenkleding uit mijn tas te trekken, maar ook zo’n Boeddhadouche te nemen. Dat moet tocht heilzaam zijn.

De drie dames in ons fietsclubje vormden een interessante eenheid. De ene deed pedagogische begeleiding aan het academisch ziekenhuis in Leiden, de andere twee  zaten in de marketing en de communicatie. Ze kenden elkaar blijkbaar heel lang en als ondernemende jonge vrouwen maakten ze een reis door Thailand. Toen we in de trein zaten naar het Venetië van Bangkok hebben we even zitten praten. Bij die gelegenheid heb ik een foto van ze gemaakt met de toezegging dat ik die zou opsturen. Ik heb netjes gevraagd of ik die foto ook voor mijn site mocht gebruiken. Ja.

In Bangkok heb ik (Co incluis) ruim 80 km gefietst. Het was even wennen. Het verkeer is niet agressief. Niemand die op zijn strepen gaat staan. Als je duidelijk laat zien wat je wilt en geen onverwachte manoeuvres maakt, laveer je soepel door de verkeersstromen heen. Omdat je in het begin de weg niet kent, moet je wel eens stoppen om de situatie in ogenschouw te nemen. Dat gaat je minuten kosten. Als dat niet in de schaduw is, zul je het weten.

 

Op weg naar Ayutthaya sloeg de hitte in de middag toe. De gevoelstemperatuur moet boven de 40 graden zijn geweest. Vaker stoppen in de schaduw. Bijkomend probleem is de groeiende bierzucht en de geringe eetlust. Voorwaar een slechte combinatie. Ik hoop dat die twee de volgende dagen weer in balans komen

Er zijn hier in de stad Ayutthaya vele watten en watjes (tempels) en je kunt er ook een ritje op een olifant maken. Ik zal dat niet doen. Wel ik nog een keer naar het Baan Hollanda, een Hollands huis bij een voormalige VOC-nederzetting. Uit het museumpje herinner ik me één detail. Hollandse hufters hadden zich aan het hof van Siam zó misdragen dat ze de doodstraf verdienden. Hun hoofden werden onder een olifantspoot verbrijzeld. Zo zien we maar weer hoe multifunctioneel een olifant is.

Ayutthaya, Thailand, 9 mei 2016

(Een verkorte versie verscheen in de Soester Courant van 11 mei)

Waar laat ik mijn reis beginnen? Met die vraag hoor ik iemand in mijn herinnering zeggen: “Zodra ik de deur achter me dicht trek is mijn vakantie begonnen!” Het was een vrouw met zekerheden. Dat haar kind de achterbank kon onderkotsen, werd gemakshalve buiten die vakantie gehouden.

De eerste opluchting voor mij was het inleveren van mijn bagage op Schiphol, in het bijzonder mijn fiets bij de “oversized luggage” Die grote fietsdoos en de gebundelde fietstassen zijn samen nogal onhandelbaar en ik was blij dat mijn dochter en haar man mij hielpen bij de check in. Toch was mijn zorg nog niet helemaal geweken. Bij de boarding nog even geïnformeerd of mijn fiets bij de lading zat. Dat bleek het geval. De reis kon beginnen. Het toestel werd van de pier geduwd en bleef daarna nog een tijdje wachten. Was dit een NS-truc om toch te kunnen zeggen dat je op tijd bent vertrokken?

De nacht aan boord is kort als je naar het oosten vliegt. Na drie uur kwam de zon al weer op. Bij het inzetten van de landing streek de schaduw van ons toestel langzaam groter wordend over de velden. Toen de motoren op de landingsbaan waren uitgeraasd, kwam het obligate welkomstpraatje en de hoop dat de maatschappij ons nog een keer zal mogen begroeten.Van de gate naar de immigration was het een aardig eindje lopen. Ik kreeg een maand voor Thailand in mijn paspoort gestempeld en kon door naar de bagageband. Dan de fiets. Waar is die? Vragen. “You go to nummel fifteen” en daar lag-ie. De Thaise vrouw wilde nog wel even pietepeuterig de nummertjes van de bagage controleren, maar ze had er geen probleem mee dat ik de doos tegen een verlicht reclamescherm achterliet. Nu was het zoeken naar de uitgang waar mijn transporteur naar het hotel me op zou wachten. Dat had hij zeker al een uur moeten doen en hij rende met mijn bagagekarretje naar zijn auto. Hij zette mijn fiets gehaast achterin en weg waren we. Onderweg was hij telkens bezig me zijn mobiele telefoon. Mogelijk waren door mijn oponthoud andere klussen in het gedrang gekomen. Hij wisselde frequent van rijbaan, maar opstoppingen en verkeerslichten waren zijn lot. Aan een praatje had hij geen behoefte. Uit het Thaise schrift naast zijn foto kon ik zijn naam niet lezen. Na ruim een uur zette hij me bij het Trang Hotel af en verdween even snel als hij gekomen was.

Kort programma voor de eerste dag: slapen, fiets optuigen, stadskaart kopen. Bij het laatste leerde ik dat Tourist Information niet de VVV is, maar een soort reisbureau. Met die kaart kan ik me oriënteren en ook zien hoe ik zondag as. de stad uitkom. Deze eerste dag liet de hitte zich ook in haar volle omvang voelen. Het is 38 graden met een luchtvochtigheid rond de 65%. Thailand, zweetland. De komende dagen zit er niet veel verandering in het weer, al zitten er op de langere termijn onweersbuien in de lucht. Ik merk het wel.

De tweede, maar nu volle dag. Buiten ontbijten onder de bomen. Met de weinige gasten verveelt de bediening zich te pletter. Dus geven de jonge dames zich over aan hun smartphone. Zodra de kok eraan komt, staan ze snel op om een actieve indruk te maken om daarna weer terug te zakken in hun lethargie.

Met mijn handpompje kom ik voor de druk in de banden een aardig eind, maar als de bagage is opgeladen moeten de banden hard zijn. Er moet veel wind in zitten, zoals mijn moeder zei. Het fietsenmakertje dat me was aangewezen, had ’s morgens nog niet zijn traliehekken opzij geschoven, dus voor een Thaise massage salon, perste ik nog wat lucht erbij onder het toeziend oog van een oude dame die door het leven gemasseerd was. Ik wilde de route vinden naar het reisbureau van Co van Kessel. Deze Nederlander heeft hier naam gemaakt me het organiseren van fietstochten door de stad. Hij zelf is in juli 2012 overleden; anderen zetten zijn zaak voort. De dagtocht heb ik in maart 2015 met een fietsvriendin gemaakt, maar een tweede keer lijkt me de moeite waard. Het zal zaterdag 7 mei zijn. (Zie Zuidoost-Azië 20). Het duurde niet lang of ik was de weg kwijt. De tocht die ik in mijn hoofd had pakte anders uit. Eén richtingsverkeer, omleggingen en barrieres zorgden daar wel voor. Op mijn kaart staan alleen de hoofdaders van de stad en het verkeer stroomt daar aanhoudend doorheen. In hun vaart werd ik mee gestuwd en het was niet altijd mogelijk om even te stoppen en de kaart te bestuderen. Bij elk kruispunt weet je nog niet of je moet voorsorteren. En dan sta je in de hete zon naar de secondenteller te koekeloeren niet wetend of je wel in de juiste richting rijdt. Vandaag heb ik de tocht naar Van Kessel opnieuw gemaakt en de routinier is geboren. Het going native werpt zijn vruchten af! Ik slinger soepel tussen de rijen wachtende auto’s door als een spoel tussen de schering. Nog even en ik spreek niet meer over Bangkok maar over Krung Thep!