Dit stukje gaat over Er Mei, de jongste van de drie dames. Ze komt uit Fushun, een stad ten oosten van Shenyang in het noorden van China. Ze is 56 jaar en heeft een dochter. Ze werkt op een bedrijf en doet iets in beheer of administratie. Ze geeft les in tai qi en haar eigen vaardigheid daarin is indrukwekkend. Met een naar binnen gekeerde blik voert ze de bewegingen vloeiend en met grote zelfbeheersing uit. Het is te zien dat dit niet even in een achternamiddag onder de knie is te krijgen. De concentratie blijkt ook uit de onverstoorbaarheid waarmee ze haar bewegingen uitvoert. Aan het einde komt er een soort op-de-plaats-rust en verschijnt er een lach op haar gezicht.

Over haar levensomstandigheden weet ik nauwelijks iets. Xaio Mei liet zich een keer ontvallen dat ze het niet breed heeft,terwijl ik alleen maar kan zien dat ze in de uitrusting voor de tocht weinig geld heeft gestoken. Ze is de enige die geen fietstassen heeft. Haar plunje heeft ze gebundeld en gestoken in een vuilniszak. Aan haar stuur hangen wat tasjes. Als ze voor me uit fietst met haar o-benen dan heeft ze iets flierefluiterigs. Op haar baseballpet draagt ze haar helm schuin naar achteren. Ze heeft haar haar geverfd in bruin, een kleur die bij veel Chinese vrouwen populair is. Zo nu en dan klinkt er uit haar radiootje muziek. Wat songfestivalachtige liedjes afgewisseld door Chinese plingplong met geklop en gekletter. Net als Da Mei hoor ik haar vaak neurien en lachen en ze kan gelukkig lachen om de reacties die ik van mensen onderweg krijg omdat ik er niet als een Chinees uitzie.

Ik vind de omgang met haar het prettigst. Doordat onze fietskrachten zo’n beetje hetzelfde zijn, trappen we samen vaak op. Zodra het landschap fraaie uitzichten geeft, roep ik “hao kan” (mooi) en dan roept zijn van achteren “piaoliang” (prachtig). Dat schept wel een band en een goede verstandhouding. Als de dames converseren hoor ik dat het soms over mij gaat. Als ze de woorden die ik daarvoor nodig heb niet gebruiken, is de blik waarmee ze me aankijkt een belangrijke aanwijzing. Belangrijk, omdat ze bij de kribbigheden tussen Xiao Mei en mij ze zwijgend open kaart speelt.

Geregeld haalt ze uit een tasje een beduimeld Chinees-Engels leerboekje uit 1959. Het is een onmogelijk geval, met de nadruk op de klankleer met een klinkerdriehoek en dwarsdoorsneden van de mond. Net als in onze woordenboeken staat de uitspraak met fonetische tekens achter elk woord. Ze doet aandoenlijk haar best de woorden uit te spreken en dat idiote Engelse verschil tussen klank en schriftteken is voor haar een bijna niet te nemen hindernis. Ze kan er om lachen als ze “child” en “pleasure” maar niet goed uit haar mond krijgt. Voor mij is interessant te horen dat ze als Chinese klinkerverschillen van ons niet hoort. “Dad” en “bed”, “soup” en “soap” bij voorbeeld, om nog maar te zwijgen over de slotmedklinkers: “back” en “bag”.

Even leuk is het van haar de Chinese uitspraak onder de knie te krijgen. Ze laat heel scherp de klankverschillen horen en ik kan bij haar altijd terecht. Ik maak natuurlijk rare woordcombinaties die voor geen meter kloppen en die de drie vrouwen wel eens herhalen om er goed bij te lachen. Bij de stekeligheden die er tussen Xiao Mei en mij zijn kiezen Da Mei en Er Mei geen partij, maar ze begrijpen heel wel wat er speelt. Bij een avondmaal in een restaurant broeide er iets tussen de dames. Toen Xiao Mei even weg was, stemden ze hun gedachten (opvattingen) heel rustig op elkaar af (dacht ik) en hun blikken negeerden me niet. Bij terugkeer van Xiao Mei hield hun gesprek onmiddellijk op en ging de neutrale gesprekstoon weer over de tafel. Hoe graag had ik toen Chinees kunnen verstaan!